‘ABD, Ukrayna’da bir savaşı önlemezse maliyeti Afganistan’dan fazla olabilir’

dunyadan

Global Mod
Global Mod
‘ABD, Ukrayna’da bir savaşı önlemezse maliyeti Afganistan’dan fazla olabilir’
NATO‘nun ‘genişleme’ krizi ABD idaresi ile Rusya Federasyonu‘nu karşı karşıya getirirken, Washington’ın enformasyon savaşı adeta ‘enformasyon terörüne’ dönüştü.


3 ayı aşkın müddettir ‘Rusya Ukrayna’yı işgal edecek’ temasını son devirde ‘eli kulağında’ tabirleri eşliğinde sunan Washington, son olarak şahsen Lider Joe Biden’ın ağzından ABD ve Rusya askerlerinin karşı karşıya gelmemesi gerektiği vurgusu eşliğinde ‘dünya savaşı’nı andı.


Ukrayna’ya ve Doğu Avrupa’yı silah deposuna çevirirken, ataklarını Avrupalı müttefikleriyle koordine etmeye ağırlaştırın Biden idaresi, son olarak işi Çin’de düzelenen Pekin Olimpiyat Oyunları sırasında ‘işgalin geleceği’ telaffuzuna kadar vardırmış durumda. Uzmanlar ABD’nin adeta ‘savaş tarihi’ veren telaffuzlarının Donbass hududunda aşırıcı sağcı Banderist birliklerin mümkün provokasyonlarına işaret edebileceğine dikkat çekiyor.


ABD’den yükselen ‘dünya savaşı’ retoriği, ABD’nin Avrupa ile ortak cephe oluşturma teşebbüslerini ODTÜ’den Prof. Dr. Mustafa Türkeş ile konuştuk.


‘ABD Ukrayna’da bir savaşı önlemezse maliyeti Afganistan’dan daha fazla olabilir’


Prof. Mustafa Türkeş’e nazaran, ‘dünya savaşı’ tabirlerinin kolay kolay kullanılması, Britanyalı bakan Truss’ın meselade olduğu üzere ‘dünya ölçeğinde yöneticilerin çapsızlığıyla’ da ilgili. Bugünden yarına bir savaş beklemeyen Türkeş, hem askeri hem diplomatik cephede baskıyı artırma siyaseti izleyen ABD’nin Ukrayna’da muhtemel savaşı önleyememesi halinde maliyetinin Afganistan’dan fazla olabileceğine dikkat çekti. Türkeş’e göre ABD’nin bundan daha sonraki atılımı yaptırımları genişletmeye çalışmak olacak, bunun için de Avrupa’ya muhtaçlığı var:

“Dünya savaşı lafı çarçabuk kullanılmaması gereken bir kavram. Bunu devrin kıymetli aktörlerinin nasıl konuştuğuna baktığını vakit Britanya Dışişleri Bakanı Liz Truss örneği var, ABD’de de bu türlü bir lisana getirme biçimi epey şaşırtan olmaz. Artık dünya ölçeğinde o kadar epey çapsız yöneticiler var ki bunu çarçabuk zikreder hale geldiler. Bugünden yarına çabucak dünya savaşı olmaz. Fakat tansiyonun daima arttığı bir müddetç yaşıyoruz. Provokasyon olmaz demiyorum. Ukrayna’daki provokasyonu önleyecek olan ABD. Zira buradaki savaşı göze alamayacak olan ABD. Önümüzdeki birkaç ay içerisinde bu biçimde bir gerginlik tırmanacak. Öte taraftan da o gerginliğin bir provokasyona dönüşmesini önlemek durumunda olan ABD. Şayet önlemezse bedeli Afganistan’dan daha maliyetli olabilir. Afganistan’dan çekilirken en çok kendisi haricinde NATO’nun itibar kaybetmesi oldu. Buradaki ABD açısından daha riskli olur. ABD’nin izledikleri strateji ne? Bir taraftan baskıyı artıracağız, öbür taraftan diplomasiyle yoklayacağız diyorlar. Baskıyı şu anda artırıyorlar. Şubat sonuna kadar baskıyı artıracaklar, diplomatik olarak da artacak. BM bağlamı içerisinde epeyce sayıda gürültülü tartışmalara hazır olmak lazım. O tartışmalardan yola çıkarak çabucak bugünden yarına büyük bir savaş olacak değil. Şu anda diplomasinin çalıştığını düşünüyorum. Amerika’nın bundan daha sonra yapacağı atak şu: Mümkün olduğunca yaptırımları genişletmek ve uygulamaya çalışmak. Bunun için Avrupa’nın takviyesine gereksinimi var. Avrupa desteklemeyecek olursa uygulayacağı siyaset çözülür. Onun için şu anda her iki türlü baskıyı artırmak istiyor. Diplomasiye geçtik ötürüsıyla askeri seçenekler ortadan kalktı, olmayacak.”

‘senelerca sürebilecek bir gerginliğin basamağında olduğumuzu unutmayalım’


Türkeş, tahminen yıllar sürebilecek bir tansiyon etabına girildiği görüşünde. ABD ve Avrupa’nın Ukrayna’yı Batı kapitalist sistemine entegre etmek için evvela Rusya ile Ukrayna içinde alakayı koparmaya çalıtıklarını lisana getiren Türkeş, bunun 2014’ten bu yana uzanan bir ‘hegemonya projesinin’ rekabeti olduğunu söylemiş oldu. Moskova’nın ise bu biçimde bir teşebbüsün Ukrayna’ya bedellerine dair ihtarda bulunduğunu belirten Türkeş, iki tarafın da başka yandan diplomasiyi devam ettirme atılımlarının eksik olmadığına dikkat çekti:


“Kısa da değil tahminen senelerca sürebilecek bir gerginliğin evresinde olduğumuzu unutmayalım. Zira burada Avrupa ve ABD, Ukrayna’yı Batı kapitalist sistemine entegre etmek için evvela Rusya ile Ukrayna içindeki alakayı koparmak istiyor. ötürüsıyla o koparma süreci yaşanırken içeride de kendilerine yakın elemanların iktidarda kalmasını istiyor. En küçük sarsıntıda Zelenskiy iktidardan düşebilir, bu biçimde bir durumda. bu biçimde bir provokasyon kararında Rusya’nın durumu fazlaca net. Rusya da aslında hem diplomasi diyor hem gerekirse asker olarak hazır olduklarını söylüyor. Putin, istemiyoruz diyor fakat bir yandan da fiili olarak hazırlıklı. ‘Eğer fiilen bir akın olursa ya da çabucak hemen vakit varken müzakere edelim dediğimiz hususları elinizin karşıtıyla iterseniz, gerekiyorsa biz güç kullanırız’ noktasında. Şu anda diplomasinin çalışmaya başladığını düşünüyorum. Birinci başta tansiyonun öncülü olarak bildiğimiz 2014 ve 2004 devirlerindeki iki tane hegemonya projesinin rekabetidir bu. Avrupa ve ABD, bir Avrupa entegre iktisadi alanı oluşturmak için uğraştı, bunu kısmen yaptı. Hür ticaret muahedesi imzalatarak yaptı Ukrayna’yı. Yanukoviç’in tam da Ukrayna milliyetçiliği üzerine oynadığı bir şeydi. Güya Rus taraftarıymış üzere sunarlar lakin o denli değil. Şu anda onu iktidardan düşürmede araçsal olarak kullanılan proje haline baktığımızda da onu gorebiliriz. Yanukoviç bir Ukrayna milliyetçisiydi. Hem Avrupa hem Rusya ile bir istikrar tutturmaya çalıştı. Fakat Amerika ve Avrupa’nın müdahalesiyle devre dışı bırakıldı. Rusya diyor ki ‘bu biçimde bir şeyi yapmayın. Bunun Ukrayna’ya bedeli ağır olabilir. aslına bakarsan 2014 müdahalesinde bunu yaptınız. kararı olarak yaşanan şey Kırım ve Donbass bölgesinde iki tane özerk bölge’. Ortaya çıkan tablo bu. ötürüsıyla iki taraf da kendi açılarından diplomasiyi çalıştırmak istiyor, çalıştırıyorlar da.”


‘Alman sanayicileri Rusya’dan gaz akışında sorun istemiyor, sabote etmek isteyen ABD’


Almanya Başbakanı Scholz’ün Rusya ve ABD’ye karşı gidişatı dengelemeye çalışırken, koalisyonu ortasındaki Yeşilleri de törpülemeye çabaladığı görüşündeki Türkeş, Alman sermayesinin Rusya ile güç bağları ve Kuzey Akım-2’yi elinin zıddıyla itmek istemeyeceği değerlendirmesinde bulundu:

“Almanya şansölyesinin şu andaki durumu yalnızca Rusya ve ABD’ye durum almakla sonlu değil hem de içeride Yeşiller’e karşı da. Yeşiller, çabucak gidelim anti-Rus bölgeleri destekleyelim istiyor. Scholz’un onları da törpülemek üzere bir sıkıntısı var. Almanya’nın endüstrisi, güç ve en ucuz ve en pürüzsüz çalışan. Almanların Ruslara dönüp bu hususta ‘Siz şurada şu biçimde bir yanlış yapıyorsunuz’ diyecekleri bir durum hiç olmadı. Bütün maliyetini aslında Rusya’nın karşıladığı Kuzey Akım-2 son evresine geldi, Alman sermayesi bunu elinin zıddıyla itmek istemez. Orada çalışan sistem nasıl? Putin de onu diplomatik olarak kendi açısından manalı kullanıyor, Schröder Gazprom’un idare şurasına yerleşti. Bu yeni bir şey değil. Alman sanayicileri Rusya’dan gelen gaz akımının arzında bir sorun olmamasını istiyor. Bunu hala sürdürmek istiyor. ABD ise mümkünse bunu sabote etmek istiyor. Bir daha sonraki atak, Ukrayna’nın elektrik şebekesinin Rusya ile kesilmesi. Bu genel manada Ukrayna’nın Batı kapitalizmine entegresini de önnazarann bir şey. Bu ataklar siyasal olarak Rusya’yı provoke eden bir şey. Rusya, ‘Eğer siz bu atakları sürdürürseniz Belarus’a S-400 savunma sistemlerini yerleştiririm. Siz Avrupa’da kıpırdayamazsınız bile. Gerekirse vururum’ bildirisi veriyor.”

‘Diplomasi büsbütün ortadan kalkmış değil’


Prof. Türkeş, diplomasiyi önceleyen siyasetleri Rusya’nın ABD ve NATO’ya sunduğu tekliflerle başlatmış olduğunı belirtirken, ABD’nin bunları ‘elinin zıddıyla itmemesinin’ izlediği sert çizgiye karşın diplomasiye işaret ettiği görüşünde. Türkeş, birebir biçimde ABD dahil müttefiklerinin Ukrayna’nın NATO üyeliğini dışladıklarına da dikkat çekerken, estirilen savaş telaffuzlarının Ukrayna’ya ağır bedelleri olduğuna dikkat çekti:

“Diplomasiyi önceleyen politikayı bence Ruslar başlattı; ‘size iki doküman sunuyorum, bunun üzerinden müzakere edelim’ dedi. Şayet ABD ve NATO bunu büsbütün elini karşıtıyla itseydi bu biçimde burada diplomasiye yer yok derdim. Lakin bu basamakta ABD onu o denli diyecek. NATO konusundaki konumuna açık kapı siyaseti diyor fakat fiilen de Ukrayna ve Gürcistan’ın üyelik için hareket planı diye bilinen şeyi işletemediler. Rusya’nın buna reaksiyonunun büyük olacağını gördükleri için. Ukrayna’nın yakın vakitte NATO üyeliği kelam konusu değil. Bunu bütün NATO üyeleri söylüyor, ‘Bizim kararlarımıza ambargo koyamazsın’ da diyor. Evet koyamaz. Batı kelamlı taahhütler verecek fakat bunun yazılı hale getirilmesini istemiyor. Son noktada o denli bir basamağa gelir ki ABD ‘Minsk’i uygulayalım’ demez de bu kere Ukrayna’da onu uygulatacak. bu biçimde diplomasi büsbütün ortadan kalkmış değil. Oyunlarını fazlaca bilerek isteyerek sağlam oynuyor. Lakin bunun bedeli Ukrayna için ağır oluyor. Şunun farkında değiller, gittiler İngilizler, Hama’da bu biçimde bir eğitim verdiler. Ancak burada bu biçimde bir şeyip yapılmasının reaksiyonunu Rusya verecek.”

‘Ukrayna ile teknoloji transferi, İHA sorunu Türkiye için önemli riskler içeriyor’


Türkeş’e göre Türkiye, türel manada ‘arabuluculuk’ yapamaz zira NATO üyesi ve taraf pozisyonda. Fakat iki taraf içinde ‘laf taşıma’ manasında kolaştırıcılık yapabileceği görüşündeki Türkeş, Ukrayna’ya teknoloji transferi sıkıntısının Türkiye için önemli riskler içerdiği görüşünde:


“Hukuki olarak burada arabuluculuk olmaz, zira NATO üyesi, taraf burada. Ukrayna ile stratejik paydaşlık muahedesi imzalamışsın, çeşitli taahhütlere girmişsin, Rusya ötürüsıyla seni bu mevzuda almaz lakin her iki taraf içinde ne düşündüklerine dair dolaylı istikşafi görüşmelerle arabulucu, yani laf taşıma manasında kolaylaştırıcı bir rol oynayabilir. Onun haricinde önderlerin İstanbul’da buluşturalım teklifine Rusya’nın evet demeyeceği baştan aşikardı. Bu Zelenskiy olarak değerli bir şey, zira bir aktör olarak tanımış oluyorsun. Bu hem dünyada hem kendi ülkesinde yerini sağlamlaştıran siyasal bir şey öbür taraftan Rusya buna hiç bir biçimde sıcak bakmıyor. Minsk’i uygulasın daha sonrasında konuşalım diyor. Onların kendi stratejileri de epeyce net. Burada epey hevesine girmek manalı olmaz. Tam bilakis Türkiye açısından teknoloji transferi edeceğim diye üretecekleri drone sorunu Türkiye için önemli riskler içeriyor.”

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.